चीनले अफगानिस्तानमो के गर्नेछ ?

चीनका विदेशमन्त्री वाङ यीले तालिबानप्रति चीनको सम्मानको बारेमा सान्त्वना दिएको संकेत गरेका छन् । तर उनले अफगानिस्तानका नयाँ शासकहरुबाट बेइजिङ के चाहन्छन् र बेइजिङको चिन्ता के छ भन्ने बारे स्पष्ट संकेत पठाइसकेका छन् ।

चीनको सेनामा एक पूर्व वरिष्ठ कर्नल तथा चीनको एक प्रभावशाली सिङ्गुआ विश्वविद्यालयमा कार्यरत एक जनाले न्यूयोर्क टाइम्समा एक लेख लेख्दै चीनले अफगानिस्तानमा आफ्नो महत्वाकांक्षी पूर्वाधार विकास परियोजना बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभको विस्तार गर्दै अफगानिस्तानको खनिजमा प्रभुत्व कायम गर्न चाहेको बताएका छन् ।

अमेरिकापछि अफगानिस्तानमा देखएिको चिनियाँ चासो र पछिल्ला घटनाहरुको समीकरण नियाल्दा पछि के हुन्छ भनेर आँकलन गर्न सकिन्छ ।

२० वर्ष पछि अमेरिका र नाटो सेनाहरु फिर्ता लिने अवधि समाप्त भएपछि चीनले आफ्नो प्रभुत्व जमाउनका लागि विभिन्न रणनीतिहरु अपनाइरहेको छ । चीनको मुख्य ध्यान भनेको अफगानिस्तानको प्राकृतिक संसाधन रहेको प्रष्ट हुन थालेको छ ।

हामीले देखेका छौं कि चिनियाँ राज्य मिडियाले अफगानिस्तानमा अराजकता र घटनाहरुको गति को प्रयोग गरी अमेरिकाको गिरावट र चीनको उदयको बारेमा आफ्नो भूमिकालाई सुदृढ बनाएको छ । तर काबुलमा शेष अमेरिकी उपस्थिति एक समय सीमित अभ्यास हो, जुन चाँडै अफगानिस्तानमा घटनाहरु र अरुले के गर्न सक्छ भन्ने बारेमा व्यापक अन्तर्राष्ट्रिय बहस भइरहेको छ ।

अतः अफगानिस्तान र चीनको छिमेकीको सम्बन्धमा अमेरिकी सेनाको फिर्ताले बेइजिङका लागि सुखद सन्देश दिएको छ । अमेरिकाले छोड्ने बित्तिकै अफगानिस्तानका शक्तिशाली छिमेकीहरु चीन, रुस, ईरान, पाकिस्तान र भारतको भूमिका बढ्ने उनले जनाएका छन् । जसमा चीनले सक्रियरुपमा आफ्नो भूमिकालाई मुखर गरिसकेको छ ।