बेइजिङ शीतकालीन ओलम्पिकमा वाक् स्वतन्त्रतालाई लिएर एथलीटहरूलाई चीनको हालैको धम्कीले मौलिक मानवअधिकारको उल्लङ्घन गर्छ: एचआरड्ब्लु

शीतकालीन ओलम्पिकमा भाग लिने खेलाडीहरूलाई वाक् स्वतन्त्रतामाथि बेइजिङको हालैको सजायको खतराले आधारभूत मानव अधिकारको उल्लंघन गरेको कुरा ह्युमन राइट्स वाचले टिप्पणी गरेको छ। विशेष गरी चिनियाँ कानून र नियमको विरुद्धमा हुने कुनै पनि व्यवहार वा भाषण निश्चित सजायको अधीनमा छ भनी ह्युमन राइट्स वाचले टिप्पणी गरेको छ। ह्युमन राइट्स वाचले बेइजिङका अधिकारीहरूले विशेष गरी चिनियाँ कानुन र नियमहरू विरुद्ध हुने कुनै पनि व्यवहार वा भाषणलाई निश्चित सजायको अधीनमा रहेको बताएको छ।

ह्युमन राइट्स वाचका अनुसार “हजारौं ओलम्पिक खेलाडीहरूलाई बेइजिङ समितिले पुऱ्याएको धम्कीले आधारभूत मानव अधिकारको हनन गर्छ। यो अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक समितिको (आईओसी) नियम ५०.२ द्वारा सुविधा प्रदान गरिएको छ। जसले खेलाडीहरूलाई सीमित तरिकाले “आफ्नो विचार व्यक्त गर्न” अनुमति दिन्छ र जबसम्म तिनीहरूले अस्पष्ट रूपमा “लागू कानूनहरूको सम्मान” र “ओलम्पिक मूल्य” र मञ्चमा विरोध प्रदर्शन गर्दैनन्।

अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक कमिटीले भन्यो यी खेलले ‘मानवताको उत्सव मनाउने’ बताए पनि खेलका लागि खेलाडीहरु देश आइपुग्नुअघि बेइजिङले दिएको चेतावनीले उनीहरूको आधारभूत अधिकारलाई अस्वीकार गरेर अमानवीयता को उत्सव मनाउने देशको उद्देश्यलाई देखाउछ।

जनवरी १८ मा बेइजिङ आयोजक समितिका उप महानिर्देशक याङ शुले सबै खेलाडीलाई ओलम्पिकमा बोल्न नदिन चेतावनी दिएका थिए। उनले भनेका थिए, “विशेष गरी चिनियाँ नियम र नियमविपरीत ओलम्पिक स्पिरिटविरुद्ध हुने कुनै पनि व्यवहार वा भाषण निश्चित सजायको मारमा पर्छ।”

सोमबार, ह्युमन राइट्स वाचले भने कि यसले शीतकालीन ओलम्पिकमा प्रकाश पार्न चिनियाँ-अष्ट्रेलियाली कलाकार बाडिउकाओसँग भिडियो शृंखला सुरु गरेको छ। यो शृङ्खलाले चीनमा हुने मानवअधिकार उल्लङ्घन र यस्तै विषयहरूमा विश्वव्यापी खेलाडीहरूले चुप लाग्न चिनियाँ सरकारको मागमा केन्द्रित छ। यसबाहेक एचआरडब्ल्यूले भन्यो कि बेइजिङको ओलम्पिकहरू सामान्य रूपमा व्यावसायिक छैनन् किनभने यी खेलहरू चिनियाँ सरकारले जातीय उइगरहरूलाई लक्षित गर्दै मानवता विरुद्धको अपराध,हङकङ र तिब्बतमा दमन र आधुनिक ओलम्पिक युगमा अभूतपूर्व एथलीटहरूका लागि जोखिमहरूको पृष्ठभूमिमा आयोजना गर्दैछ।

साथै, पत्रकारहरूको संरक्षण समितिका अनुसार चीन तेस्रो वर्षको लागि विश्वका पत्रकारहरूको सबैभन्दा खराब जेलर रहेको छ।
बेइजिङमा भएका यी खेलहरू विश्व मञ्चमा चीनको छवि लाई बेइजिङ गर्न चिनियाँ राष्ट्रपति शि जिन्पिङको प्रयासको केन्द्रबिन्दु हुन्। एचआरडब्ल्यूले बताएअनुसार यी खेलहरू चीन सरकारको अथाह मानवअधिकार रेकर्डलाई “स्पोर्टवाश” गर्ने उद्देश्यले गरिएको हो।

एचआरडब्ल्यूका अनुसार याङले दिएको चेतावनी पत्रले बेइजिङ शीतकालीन ओलम्पिकमा भाग लिने खेलाडीहरूको सर्भेक्षण गरिने र उनीहरूको अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र विरोध गर्ने अधिकारलाई गम्भीर रूपमा कटौती गरिने उल्लेख गरेको छ।