भुटान छोटो अवधिका लागि भारतबाट बिजुली आयात गर्ने तयारीमा

नयाँ दिल्ली— भुटानले यस वर्षको डिसेम्बरदेखि अर्को वर्ष अप्रिलसम्म करिब पाँच महिनाको अवधिका लागि भारतबाट बिजुली आयात गर्ने तयारी गरिरहेको भुटान लाइभले उल्लेख गरेको छ।

विद्युतको बढ्दो आन्तरिक मागका कारण आयातमा अपेक्षित बृद्धि भएको हो, जुन विगतका वर्षहरूमा लगातार बढिरहेको छ । परम्परागत रूपमा संचालित, ड्रक ग्रीन पावर कर्पोरेशन (डीजीपीसी) ले तीन महिनाको लागि मात्र बिजुली आयात गर्यो।

तर, माग बढेपछि डीजीपीसीले २०२२ मा चार महिना विद्युत् आयात गरेको थियो ।

डीजीपीसी ले डिसेम्बर २०२२ देखि मार्च २०२३ सम्म कुल ३६७ दशमलव १७ मिलियन युनिट बिजुली आयात गर्यो, जसको लागत लगभग १ दशमलव ७५ बिलियन भुटानी रुपैयाँ भएको भुटान लाइभले उल्लेख गरेको छ ।

ऊर्जा विभाग, भुटान पावर कर्पोरेशन, भुटान पावर सिस्टम अपरेटर र डीजीपीसीले गरेको भर्खरैको अध्ययनले २०२३–२०२४ अवधिमा पाँच महिनासम्म ऊर्जा आयात गर्नुपर्ने देखिएको छ ।

उर्जाको लागि यो आवश्यकता घरेलु मागमा अपेक्षित पर्याप्त वृद्धिलाई श्रेय दिइएको छ ।

भुटानका जलविद्युत परियोजनाहरूले मौसमी अनुभव गर्छन्, अधिकतम उत्पादन मे देखि अक्टोबरसम्म मनसुन महिनाहरूमा हुने गर्दछ। यसैबीच, नोभेम्बरदेखि अप्रिलसम्म सुक्खा जाडो महिनाहरूमा उत्पादनमा गिरावट आउने गरेको छ ।

जाडोको समयमा उत्पादन क्षमता लगभग ४०० देखि ४५० मेगावाट रहन्छ, जबकि उच्चतम माग ७५० मेगावाट भन्दा बढी पुगेको छ र अझै पनि बढिरहेको छ। जाडो महिनामा विद्युत् आयात गर्नुपर्ने यो क्रम कम्तिमा सातदेखि आठ वर्षसम्म जारी रहने ऊर्जा अधिकारीहरूले बताएका छन् ।

निर्यात दरभन्दा आयातको दर बढी भएकाले भुटानले थप ऊर्जा उत्पादन गरेर आयात बिल घटाउने रणनीतिक योजना बनाउन सक्छ ।

गत वर्ष जाडोमा भुटानले प्रतियुनिट ८ दशमलव ३५ रुपैयाँमा बिजुली आयात गरेको थियो ।
आधारमा र आयात भारतीय ऊर्जा स्पट बजारबाट हुने गरेको विद्युत अधिकारीहरुले बताएका छन् ।

भुटानले ११८ मेगावाटको निकाछु विद्युत आयोजना सन् २०२३ को डिसेम्बरको अन्त्यसम्ममा सञ्चालनमा आउने अपेक्षा गरेकोले उत्पादन क्षमतामा बृद्धि हुने अनुमान गरेको छ। अधिकारीहरुका अनुसार जाडो महिनामा निकाछु आयोजनाबाट उत्पादन क्षमता २३ मेगावाट हुनेछ । र पुनात्साङ्छु दुईबाट थप १६४ मेगावाट विद्युत् उत्पादन हुनेछ ।

यी परियोजनाहरूबाट बलियो ऊर्जा उत्पादनले आयातको भार कम गर्न मद्दत गर्ने भए तापनि भुटानको शीतकालीन ऊर्जा घाटा जारी रहनेछ र पूरक आयात आवश्यक रहेको भुटान लाइभ उल्लेख गरेको छ ।

भुटानले जाडोमा बिजुली अभावको सामना गरिरहँदा, देश जनताका लागि स्थिर र भरपर्दो बिजुली आपूर्ति सुनिश्चित गर्न नवीन समाधानहरू खोज्न प्रतिबद्ध रहेको जनाएको छ ।