काठमाडौं, सारा ब्रह्माण्ड कति ठूलो छ। यो कुरा मानिसलाई थाहा छैन । सायद यो कहिल्यै हुनेछैन। तर वैज्ञानिकहरूले अहिलेसम्म देखेका सबै ब्रह्माण्डलाई एउटै तस्वीरमा कैद गर्ने प्रयास गरेका छन्। यो तस्बिर धेरै अचम्मको छ, तपाई यसलाई हेर्दा मात्र यसमा हराउनुहुनेछ।
हामीलाई के थाहा ब्रह्माण्ड कति ठूलो छ।
तर अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले ब्रह्माण्डको त्यति धेरै भागलाई तस्विरमा राखेको छ, जुन मानिसलाई थाहा छ । नासाले यसलाई दृष्य ब्रह्माण्ड अर्थात् अब्जर्भेबल ब्रह्माण्ड भनिन्छ। यो एउटा तस्विर बनाउन विश्वभरका धेरै टेलिस्कोप, रेडियो टेलिस्कोप, राडार, स्पेस टेलिस्कोपको सहयोग लिइएको छ ।
देखिने ब्रह्माण्डको आकार कति छ?
देखिने ब्रह्माण्ड अर्थात् अवलोकनयोग्य ब्रह्माण्डको आकार २८.५ गिगापार्सेक छ। त्यो 93 अरब प्रकाश वर्ष हो। अझ सरल भाषामा भन्ने हो भने ९३०० करोड प्रकाश वर्ष । यसमध्ये वैज्ञानिकहरूले करिब १४.२६ गिगापार्सेक अर्थात् करिब ४६५० मिलियन प्रकाश वर्षको दूरी देखेका छन् ।
यो ब्रह्माण्ड भित्र के छ?
हालसम्म ब्रह्माण्डको नक्सा बनाउन ६ वटा ठूला सर्भे भइसकेका छन् । जसले भित्र ३० देखि २०० मेगापार्सेक सम्मको आकार रहेको देखाउँछ। यसमा स्पेस पर्खालहरू छन्। आकाशगंगाहरूको समूह। आकाशगंगाका क्लस्टरहरू छन्। त्यहाँ फिलामेन्टहरू छन्। त्यहाँ सुपर क्लस्टरहरू छन्। त्यहाँ ग्रहहरू छन्। ताराहरू छन्। त्यहाँ सुपरनोभा र नेबुला छन्। जसलाई मानिसहरूले ब्रह्माण्डको वेब अर्थात् ब्रह्माण्डको वेब भन्ने गर्छन्।